Jacques Iakopo Pelleau

Jacques Iakopo Pelleau

E puke tekao taki èka tēnei i patuìa e te tau tōìki me i òto mai o te tau pāòto haèhāmani tuatahi, tuaùa o te Henua ènana ; u haapeiìa e te Tuhuka èo ènana ma òto o tītahi hakatūpāpahiìa i te èhua 2002. Te tumu, o te haaūoìa i te poì hou ia patu i te tau tekao ma òto o to âtou èo. (Te tau tekao hakatu tahi – Tau tuhuna èo ènata – 2006)
Ces poèmes sont le résultat du concours d’écriture réalisé en 2002 par l’Académie marquisienne, « Tuhuka èo ènana » à l’intention des élèves des établissements du premier et du second degré de la Terre des Hommes. L’objectif était simplement d’encourager les jeunes à écrire des textes dans leur langue. (Te tau tekao hakatu tahi – Tau tuhuna èo ènata – 2006)

Eīa te atakeu tiàtohu me te tau tekao tumu. E haakakai tēnei no te mamahiìa hakahiti o Toaketini, tāuà no Ua Pou me Akaui, tāuà nui me i Hiva Oa. E mamahi no te hēakaìa ia Makaiaanui, te mākā puaka me i Hiva Oa.
Découvrez l’intégralité du dessin animé accompagné de son texte et de la traduction française. C’est l’histoire d’un combat entre Toaketini, grand-prêtre de Ua Pou, et Akaui, grand-prêtre de Hiva Oa ; combat dont la seule victime sera Makaiaanui, le cochon géant de Hiva Oa

radio marquises2

 

*- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : poropa, haaporopa, haapaò, tere, ìmi te raveà, pāpū, maìti, tapaò ; ifo…
*- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien. Aujourd’hui c’est le tour de : : poropa, haaporopa, haapaò, tere, ìmi te raveà, pāpū, maìti, tapaò ; ifo…

radio marquises2


*- I tēnei â, no te haamaakau i te tekau èhua o te Haè tuhuka èo ènana, ua tihe mai me i Ua Pou nā tuhuka e ùa, o Toti Teikiehuupoko, te upoko haatee me Teve Kaiha, te hakāìki o hua motuhenua. E ūiūi nei Sophie Huukena ia Toti e aha te tumu o to īa tiheìa mai i Nuku Hiva ; a hakaòko tātou i te tau haamāàmaìa ta Toti i tuku mai.
*- En ce mardi 27 octobre 2020, Georges Toti Teikiehuupoko, directeur de l’Académie marquisienne vient à Taiohaè avec Joseph Kaiha, maire de Ua Pou afin de célébrer simplement le 20ème anniversaire de l’Académie. Invité par radio Marquises, il donne à Sophie Huukena, son interlocutrice, les raisons de sa venue à Nuku Hiva.

radio marquises2

 

*- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : ani, faito, haruharu, nahonaho ; besoin …
*- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien. Aujourd’hui c’est le tour de : ani, faito, haruharu, nahonaho : besoin…

radio marquises2


*- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : aravihi, faaitoito, taime, paruru, mei te mea e, besoin, putei, kapinē …
*- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien. Aujourd’hui c’est le tour de : aravihi, faaitoito, taime, paruru, mei te mea e, besoin, putei, kapinē …

radio marquises2


*- E āpuuìa nei e Sophie Huukena nā mautoko e ùa o te Haètuhuka, o Teautaipi Teikitekahioho me Teiki Huukena. Enā tītahi a haatoitoi i te mou ponatekao hei koè ; e haavivini atu tītahi mea kē te takiìa me te akatumu o te ponatekao èo ènana « tūako », mea kē te takiìa me te akatumu o te ponatekao èo tahiti « tūàro ».
*- Animatrice : Sophie Huukena – Membres de l’Académie : Teautaipi Teikitekahioho et Teiki Huukena – Le premier donne les mots qui conviennent pour remplacer les mots étrangers ; le second explique l’origine, l’usage et la prononciation du mot marquisien « tūako » (le sport) qui diffèrent du mot tahitien « tūàko ».

radio marquises2


*- Ua āpuuìa e Sophie Huukena nā mautoko e ùa o te Haètuhuka, o Teautaipi Teikitekahioho me Teiki Huukena, no te haavivini atu i te nuinareta hou me te takiìaèo kākiu [ŋ] (ng) i òto ; u vevaòìa o Pierre Teikitohe me i Taipivai no te tuku atu i te mou hakatu hakaòkoìa.
*- Animatrice : Sophie Huukena – Membres de l’Académie : Teautaipi Teikitekahioho et Teiki Huukena – Invité : Pierre Teikitohe de Taipivai. Les membres de l’Académie expliquent les raisons du choix de la nouvelle prononciation de l’alphabet marquisien dans lequel a été réintroduit le son [ŋ] (ng) autrefois utilisé par les Taipi de Nukuhiva : Pierre et Teautaipi en donnent quelques exemples.

I nā pō òmua, e pohoè aa e ùa kōee. O Koeenui te noho aa i to he kaavai o Taipivai i Nuku Hiva ; o Koeeiti te i noho aa i to he vao o Hanavave i Fatu Iva...

Tēnei ènana ia hee me i înei, ua kukumi i te ènana, ia tihe i Aakapa, u peàu : « A hano atu te înaì, enā ua mate. » ...

Tau hana hou

Actualités

Joomla Template by ThemeXpert