Imprimer cette page
mercredi, 12 mai 2021 03:57

Haakakai o Tu - Légende de Tu - Ua Pou

 


Haakakai o Tu, haakakaiìa e Taiea Epetahui

 

Tēnei mou toa, tokoùa âua. Enā e ùa pahu na tēnei mou kōkooua tēnei mou pahu.

O Tu he tama hākai. A hakaòko i tēnei taki pahu : Tū, tū, tū, tū. Oiaa aneiho te taki o teâ pahu.
E pahu tēnei mou kooūa i te ikoa o ta âua tama hākai.
U paòpaò te kaìoi me te pokoèhu i te hakaòko i teâ taki pahu. U peàu Tu i nā kooūa :

« A tuku mai ake na ù e pahu ! »

Peàu hua mou kōkooūa :

« A hakaēa e piotea ! » (te piotea, he tōìki).

Peàu tītahi :

« A tuku ! »

Te vehine o Kua, i to he vao i uta te èka me nā motua. E taki nei te pahu. Tū, tū, tū, tū.

U peàu nā motua :

« Eō, a koe e vavaòìa ana te pahu à ! »

U peàu :

« O au nei paòpaò nui i te taki o tenā pahu, tū, tū, tu. »

U taki hakaùa :


Tū... Tūtitūti,

Patu hei, patu hei,

Hei, Kua, hei,

Hei, hei, hei Kua.


Peàu nā motua :

« A koe e vavaòìa ana e te pahu. »

« Tuìtuì enā hano a oka i te kahu. »

« Aua e heke atu. »

« Hakaēa, enā au a heke. »


Hee noa te pahu a hua mākā.


Tū... Tūtitūti,

Patu hei, patu hei,

Hei, Kua, hei,

Hei, hei, hei Kua.


Me te heke o Kua, i vāveka toitoi, ua tuku i te pahu i tītahi.
Tihe atu i te vahi koìka, mea kē ananu te taki pahu : Tū, tū, tū, tū


Me te hiti hakaùa io nā motua me te uē. Peàu te kui :

« Peàu atu au ia koe, āua e heke atu, vae hati noa. Pēhea à koe i tenā. ? »

Mea oko te mea i hua vehine, moe io he òki, aè kai i te kai.

Te ùa, eīa tītahi anaunau io hua vahi :


« Kahau, Kahau na ù i māhoi

Tiahee i Taaoa,

Tokaveeautai

E Tu te poàì, e Tu te poàì

Tu hakaheke i Oovaù e Kua

E tū mai to hau e Kua »

tambour pahu


Tēnei tama o Tu me i Taaoa, to īa kui o Tiahee. Tēnei mou vehine tokoùa âua. O Tiahee me Kahau.

O Kahau aê he tama, he māhoi, o Tiahee me te tama. Io tēnei ùpe, mea tapu oko, umoì e keu pū i tihe i èià.
I èià te haìna koìkaìa a te ènana. Ua hee Tu io hua vahi me to īa mou ènana.
Te tiheìa io hua vahi, ua pahu. Te òkoìa o hua vehine…
Enā me tēnei kui teina o īa i uta. Te òkoìa i hua taki pahu, u pōpahi i to īa tau pāìoìo e hano e kai :

« A hano kōtou a tātai i teâ ènana me i îâ ! »

I heke mai ai hua tau kaikaiā me i uta, te niho èeva i àò, òoa te niho, e hano e kai ia Tu
Te ìtena o te hoa, u peàu :

« E, e, e, ua mate tāua, a e heke ana. »

Eō, he papa māohi te i ào o te vaevae o hua ènana. U peàu :

« Oia, a hakatata mai ! »

Hee ananu te pahu : Teku, teku, teku, teku hi.


Pikiìa aneiho ma ùka o te ùpe, ua òko :


Kahau, Kahau na ù i māhoi

Tiahee i Taaoa,

Tokavee au tai

E Tu te poàì, e Tu te poài

Tu hakahei Oovaù e Kua

E tū mai to hau e Ku.

Ha !


Pao ònaòna te niho o hua tau kaikaiā i te tōtopa. Me i îâ hua mou kaikaiā, huhua io te kui teina o Tiaheeitaaoa :

« Eō, enā tītahi tama òko nui i tai e ùtu aa i te pahu. A tiòhi mai pao to māua niho i te tōtopa. »

Oinei te heke o Kahau ua òno hakaùa :


Kahau, Kahau na ù i mahoi

Tiahee i Taaoa,

Tokaveeautai

E Tu te poàì, e Tu te poài

Tu hakahei Oovaù e Kua

E tū mai to hau e Kua.


U peàu Tu, tēnei vahi no tu ù kui, o koe e Kahau aê a koe tama.
Tēnei ùpe no tu ù kui. Ua hei e tu ù tama. Te ùpe no tu ù tukane.

© Te Haè tuhuka èo ènana - Académie marquisienne – Mataìki/mai 2021

 

Propulsé par CComment